วงกลองปูเจ่

วงกลองปูเจ่ เป็นเครื่องดนตรีของไทยใหญ่ ปกติจะไม่บรรเลงเดี่ยวแต่จะใช้ร่วมกับเครื่องดนตรีชนิดอื่น เช่น ฉาบ โหม่ง วงกลองปู่เจ่ ซึ่งมีจังหวะในการตีที่เร็วและเร้าใจ จะใช้ประกอบการแสดงฟ้อนเจิง ฟ้อนดาบ ตลอดจนถึงการเต้นนกกิ่งกะหล่า กลองปู่เจ่เป็นกลองขึงหน้าเดียว มีลักษณะคล้ายกลองยาวของภาคกลาง แต่มีความยาวมากกว่า หน้ากว้างประมาณ 10 - 12 นิ้ว ตัวกลองมีความยาวประมาณ 2 เมตร มีตำนานเล่าว่ายังมีเมืองอยู่เมืองหนึ่งในอาณาจักรล้านนา เจ้าเมืองมีลูกสาวชื่อว่าเส็ง เป็นลูกสาวคนเดียว เจ้าเมืองเมืองนี้ได้รับเอาทหารต่างเมืองมาเป็นครูฝึกวิชาการต่อสู้ ทหารผู้นี้มีความชำนาญเป็นอย่างมาก และเป็นที่รักใคร่ของเจ้าเมืองได้เกิดการชอบพอรักใคร่กับลูกสาวเจ้าเมืองเข้า จนในที่สุดจึงพากันหนีออกจากเมืองไป และเจ้าเมืองๆนี้ยังมีที่ปรึกษาอยู่อีกคนหนึ่งชื่อว่าป่อเจ่ ในเมื่อลูกสาวได้หนีไปกับครูฝึกทหาร เจ้าเมืองจึงได้มาปรึกษากับป่อเจ่ว่าจะทำอย่างไรดี ป่อเจ่มีความเสียดายในฝีมือของครูฝึกทหาร และลูกสาวเจ้าเมือง จึงคิดหาวิธีที่จะให้ครูฝึกทหารและลูกสาวเจ้าเมืองกลับมาแต่โดยดี จึงคิดหาอุบายโดยการให้ครูฝึกทหารบวชเป็นลูกแก้วเข้าเมืองมา พร้อมกับลูกสาวเจ้าเมืองก็ถือขันดอกไม้มาส่ง พร้อมกับชาวบ้านด้วย เมื่อคิดได้ดังนี้แล้วจึงได้ส่งสารไปหาลูกสาวและครูฝึกทหาร ให้ทำตามที่คิดไว้ โดยการบวชลูกแก้วและมีพิธีแห่เข้าเมืองมาด้วย แต่ในการแห่ลูกแก้วในครั้งนั้นยังไม่มีกลองที่จะใช้ตีร่วมแห่ขบวน ป่อเจ่จึงได้คิดทำกลองขึ้นมาแห่ร่วมขบวนชนิดหนึ่ง ซึ่งมีลักษณะเป็นกลองก้นยาวคล้ายกลองแอว แต่มีขนาดเล็กกว่าซึ่งสามารถใช้สะพายบ่าตีได้ ใช้ตีร่วมกับฉาบและโหม่ง ต่อมาภายหลังจึงให้ชื่อกลองชนิดนี้ว่า “กลองปู่เจ่” ตามชื่อของคนคิด